หากพูดถึง “เครื่องบินรบไทย” ที่ผู้คนสนใจที่สุดในเวลานี้ คือ JAS 39 Gripen เครื่องบินขับไล่จากประเทศสวีเดน ที่ไทยจัดหาเข้าประจำการแทนเครื่องบิน F-5 ที่ปลดประจำการไปแล้ว และได้บินขึ้นใช้งานทันทีหลังได้รับมาไม่ยนาน โดย JAS-39 Gripen ไทย ได้รับการขนานนามว่าเป็นเครื่องบินที่ “ฉลาด คล่องตัว และราคาคุ้มค่า” หลายคนยังไม่รู้ว่าประเทศไทยมีเครื่องบินรุ่นนี้ใช้อยู่ด้วย และ Gripen รุ่นที่ไทยใช้มีกี่ลำ? ใช้รุ่นไหน? รุ่นใหม่แพงแค่ไหน? และคุ้มกว่าเครื่องบินรบ F-16 จริงหรือเปล่า? บทความนี้มายคอนเทนต์จะพาไปรู้จักเครื่องบินรบ Gripen แบบเจาะลึก พร้อมเปรียบเทียบกับ F-16 แบบตรงไปตรงมา
JAS 39 Gripen คืออะไร?
Gripen (กริเพน) หรือชื่อเต็มว่า JAS 39 Gripen เป็นเครื่องบินรบแบบมัลติโรลจากสวีเดน โดยคำว่า JAS ย่อมาจาก:
- Jakt (สกัด/ต่อสู้อากาศ)
- Attack (โจมตีภาคพื้น)
- Spaning (ลาดตระเวน/สอดแนม)
นั่นหมายความว่า Gripen ทำได้ทุกอย่างในลำเดียว ทั้งป้องกันน่านฟ้า โจมตีภาคพื้นดิน และปฏิบัติภารกิจข่าวกรอง
JAS-39 Gripen ไทย มีกี่ลำ?
ประเทศไทยจัดหา Gripen C/D (รุ่นที่นั่งเดียว/สองที่นั่ง) จาก Saab ประเทศสวีเดนทั้งหมด 12 ลำ ในช่วงปี 2011–2013 ภายใต้โครงการปรับปรุงกำลังรบของกองทัพอากาศไทย
- Gripen C (รุ่นที่นั่งเดียว): 8 ลำ
- Gripen D (รุ่นสองที่นั่ง ใช้ฝึกบิน): 4 ลำ
แต่ในปี 2560 (2017) เกิดเหตุเครื่องบิน JAS-39 Gripen ไทย ตก ที่สนามบินหาดใหญ่ ขณะร่วมงานวันเด็ก ทำให้ Gripen C เหลือ 7 ลำ ใช้งานจริงในปัจจุบัน
รวมแล้ว ไทยมี Gripen ใช้งานทั้งหมด 11 ลำ
Gripen C/D กับ Gripen E/F ต่างกันอย่างไร?
| คุณสมบัติ | Gripen C/D (ไทยใช้อยู่) | Gripen E/F (รุ่นใหม่ล่าสุด) |
|---|---|---|
| เริ่มใช้ครั้งแรก | 2005–2010 | 2020–ปัจจุบัน |
| เรดาร์ | PS-05/A | AESA ES-05 Raven (ล้ำกว่า) |
| ขีปนาวุธ | AMRAAM, IRIS-T | Meteor, AIM-120C-8 |
| น้ำหนักบรรทุก | ~5,300 kg | ~7,200 kg |
| การรบ | ระบบดาต้าลิงค์ดีเยี่ยม | สมองกลล้ำขึ้น 3 เท่า |
| ราคา/ลำ (โดยประมาณ) | 1,300 ล้านบาท | 2,700 ล้านบาท |
Gripen E/F ถือเป็นรุ่นใหม่ล่าสุดที่ไทยมีแผนจัดหาต่อ โดยใช้แทน F-16A/B Block 15 OCU ที่ใกล้หมดอายุการใช้งาน
ทียบ Gripen กับ F-16: ใครคุ้มกว่ากัน?
F-16 ถือเป็นเครื่องบินขับไล่ที่ใช้ทั่วโลกมากที่สุด แต่เมื่อเทียบกับ Gripen ในแง่ ต้นทุนการดูแล–สมรรถนะ–ความคุ้มค่า แล้ว Gripen ถือว่าเป็นคู่แข่งที่น่ากลัวไม่น้อย:
| ด้าน | Gripen C/D | F-16 A/B (ของไทย) |
|---|---|---|
| รุ่นที่ไทยใช้ | ใหม่กว่า | เก่ากว่า (Block 15 OCU) |
| ค่าใช้จ่ายต่อชั่วโมง | ต่ำกว่า (ประมาณ $4,700) | สูงกว่า (ประมาณ $7,000) |
| อัตรารอดในสนามรบ | สูง (ระบบ Jam + Data Link) | กลาง |
| ยืดหยุ่นบนรันเวย์ | Gripen ลงถนน ได้ | F-16 ต้องใช้รันเวย์ยาว |
แม้ F-16 รุ่นใหม่จะทันสมัยมาก เช่น Block 70/72 แต่มีราคาสูงกว่า Gripen และไม่สามารถใช้ ทางหลวงเป็นรันเวย์ฉุกเฉิน ได้แบบ Gripen
Gripen ลงถนน ได้จริงไหม?
Gripen มีจุดนี้ที่ F-16 หรือเครื่องบินรบขนาดใหญ่ไม่สามารถทำได้ คือ “สามารถลงจอด–ขึ้นบินจากถนนทางหลวงได้” ด้วยการออกแบบให้ใช้ทางราบสั้นเพียง 500–600 เมตร ซึ่งทำให้เหมาะกับการรบแบบกองโจร หรือในสถานการณ์ฉุกเฉินที่สนามบินถูกโจมตี
Gripen ราคาเท่าไหร่?
ราคาต่อเครื่องขึ้นอยู่กับรุ่นที่จัดหา:
- Gripen C/D (ไทยมีแล้ว): ราคาประมาณ $45–50 ล้านเหรียญ/ลำ หรือประมาณ 1,300–1,500 ล้านบาท/ลำ
- Gripen E/F (รุ่นใหม่): ราคาประมาณ $80–85 ล้านเหรียญ/ลำ หรือ 2,700 ล้านบาท/ลำ
ล่าสุด ไทยมีแผนจัดซื้อ Gripen E/F เพิ่มอีก 12 ลำ โดยงบรวมทั้งโครงการอยู่ที่ ประมาณ 60,000 ล้านบาท (ส่งมอบเฟสแรกในปี 2029)
Gripen เหมาะกับไทยอย่างไร?
หากพิจารณาด้านราคาต่อความสามารถ Gripen ถือเป็นเครื่องบินรบที่ตอบโจทย์การใช้งานของไทยได้ดี ทั้งในด้าน:
- คล่องตัวสูง
- ระบบอิเล็กทรอนิกส์ทันสมัย
- ซ่อมง่าย ใช้งบดูแลต่ำ
- ใช้สนามบินและถนนเป็นรันเวย์ได้
แม้จะไม่ใช่เครื่องบินที่เร็วหรือแรงที่สุดในโลก แต่ JAS 39 Gripen คือเครื่องบินรบที่ “ฉลาด ทน คุ้ม” และเหมาะกับบริบทการใช้งานในภูมิประเทศบ้านเรา
📚 บรรณานุกรมอ้างอิง
- Saab Official Website – Gripen Fighter
https://www.saab.com/products/gripen
ข้อมูลทางเทคนิคและความสามารถของ Gripen C/D และ E/F จากเว็บไซต์ผู้ผลิต - The Aviationist – Thailand Confirms Gripen E Selection (2025, June 4)
https://theaviationist.com/2025/06/04/thailand-confirms-gripen-e-selection
รายงานข่าวการจัดหา Gripen E/F ของไทย พร้อมรายละเอียดแผนส่งมอบ - AeroTime Hub – Thailand Selects Gripen E/F
https://www.aerotime.aero/articles/thailand-selects-saab-gripen-e-f-fighter
เจาะลึกโครงการจัดซื้อ Gripen ของไทยจากมุมมองนานาชาติ - Breaking Defense – Thailand to Acquire First Tranche of Four Gripen E/Fs
https://breakingdefense.com/2025/06/thailand-to-acquire-first-tranche-of-four-gripen-e-fs
ข่าวเชิงลึกด้านยุทธศาสตร์การจัดหาเครื่องบินของไทย - Bangkok Post – Thai Air Force to Buy 12 Gripen Fighter Jets
https://www.bangkokpost.com/thailand/general/3042966
ข่าวในประเทศเกี่ยวกับโครงการจัดซื้อ Gripen เพิ่มเติม - Janes Defence – RTAF Gripen C/D Upgrade to MS20
https://www.janes.com (ต้องใช้สมาชิก)
ข้อมูลอัปเกรด Gripen ของไทยสู่มาตรฐาน MS20 เพิ่มความสามารถทางอาวุธ - GlobalSecurity.org – F-16 Fighting Falcon
https://www.globalsecurity.org/military/systems/aircraft/f-16.htm
ข้อมูลทั่วไปของ F-16 ทั้งรุ่นเก่าและใหม่ - FlightGlobal – Gripen Operating Cost
https://www.flightglobal.com (ต้องใช้สมาชิก)
ข้อมูลเปรียบเทียบต้นทุนการบินต่อชั่วโมงระหว่าง Gripen และ F-16 - The Guardian – Gripen crash Thailand 2017
https://www.theguardian.com/world/2017/jan/14/thailand-jas-39-gripen-fighter-crash
รายงานข่าวการตกของ Gripen C ในประเทศไทยระหว่างงานวันเด็ก - Wikipedia (EN/TH) – JAS 39 Gripen, Royal Thai Air Force
https://en.wikipedia.org/wiki/Saab_JAS_39_Gripen
ใช้ตรวจสอบข้อมูลโครงสร้างรุ่นและจำนวนที่ใช้งาน
คำค้นหา : เทียบ Gripen กับ F-16,JAS 39 Gripen ไทย,jas-39 gripen ไทย มีกี่ลํา,jas 39 gripen e/f,gripen ลงถนน,เครื่องบิน รบไทย,jas-39 gripen ไทย ตก,jas 39 gripen c/d
เจอพิกัด ปักหมุดช็อป By Mycontent-thai.com 