ใครว่า”ครู” “หมอ” “ข้าราชการ” คืออาชีพที่มีความมั่นคง (ทางการเงิน) สูงที่สุด ทุกอาชีพที่กล่าวมานี้ ถ้าอายุ 55-60 ปี ก็ต้องเกษียณ ในประเทศไทยเรายังมีอาชีพที่คาดไม่ถึง ถือเป็นอาชีพที่มีความมั่นคงที่สุด ณ ตอนนี้ เพราะจะสละตำแหน่งได้ก็ต่อเมื่อเสียชีวิตเท่านั้น!
“พระ” เป็นผู้ประกอบพิธีกรรมและสืบทอดคำสอนทางศาสนาในศาสนาพุทธ อันเป็นส่วนหนึ่งของศาสนาประจำชาติไทยแล้ว และ “พระ” บางตำแหน่งได้ถูกบรรจุเป็นเจ้าหน้าที่ของรัฐ จึงได้รับเงินจำนวนหนึ่งทุกเดือน ซึ่งถ้าหากเราจะเรียกว่า “เงินเดือนพระ” มันก็จะดูแปลกๆ ไปหน่อย เพราะตามหลักศาสนาพุทธแล้ว พระไม่ควรจะจับเงิน ทางภาษาศาสนาเขาจึงเรียกว่า “เงินนิตยภัต” (อ่านว่า นิด-ตะ-ยะ-พัด)
เงินนิตยภัต คืออะไร?
เงินนิตยภัต คือ เงินอุดหนุนรายเดือนจากรัฐ ที่มอบให้แก่พระสงฆ์เพื่อใช้จ่ายในกิจของสงฆ์ เช่น ค่าน้ำ ค่าไฟ ค่าอาหาร ยารักษาโรค หรือภารกิจด้านศาสนาอื่น ๆ พระที่จะได้ต้องเป็นพระที่มีสมณศักดิ์ ซึ่งไม่เรียกว่าเป็นเงินเดือนเชิงอาชีพ แต่เป็นการสนับสนุนจากรัฐเพื่อไม่ให้พระต้องดิ้นรนเรื่องปัจจัย 4 ด้วยตนเอง
จากเอกสาร “บัญชีอัตรานิตยภัตประใหม่ ฉบับย่อ ประจำปี พ.ศ. 2554” ระบุว่ามีจำนวนตำแหน่งของพระสงฆ์ทั้งหมด 78 ตำแหน่ง จากทั้งหมด 44,467 รูป คิดเป็นเงินที่ต้องจ่ายต่อปี ปีละ 1,125,572,400 บาท และบางตำแหน่งหากพระท่านมีความสามารถพิเศษ อย่างเช่น การสวดพระปริด (สวดป้องกันภัย) ก็จะได้รับนิตยภัตพิเศษ ซึ่งไม่เพียงแต่พระทางพุทธศาสนา พระบางนิกายก็ได้รับนิตยภัตด้วย
อัตราเงินนิตยภัตในปัจจุบัน (โดยประมาณ)
- พระสมณศักดิ์ขั้นต้น: 600 – 1,500 บาท/เดือน
- พระเปรียญธรรม: 1,000 – 2,000 บาท/เดือน
- เจ้าคณะตำบล / เจ้าคณะอำเภอ: 1,500 – 3,000 บาท/เดือน
- เจ้าคณะจังหวัดมีเงินเดือนเท่าไหร่?
→ อาจได้รับเงินนิตยภัต 4,000 – 6,800 บาทต่อเดือน ขึ้นอยู่กับระดับสมณศักดิ์
พระใช้เงินเหล่านี้ทำอะไร?
นิตยภัตเป็นเงินจากภาครัฐที่สนับสนุนพระพุทธศาสนาเพื่อช่วยเหลือพระสงฆ์ในการหาเครื่องปัจจัย 4 ตามสมควร เพื่อให้คุณภาพชีวิตของพระสมณต่างๆ อยู่ในความเหมาะสม และเป็นการลดแรงจูงใจให้พระออกไปหารายได้จากช่องทางอื่น เพื่อเป็นส่วนหนึ่งของการรักษาและพัฒนาพุทธศาสนาในประเทศไทย
ตารางเงินเดือนของพระสงฆ์ 2568
| ตำแหน่ง | นิตยภัต (บาท/เดือน) |
|---|---|
| สมเด็จพระสังฆราชเจ้า | 37,700 |
| สมเด็จพระสังฆราช | 34,200 |
| สมเด็จพระราชาคณะ | 27,400 |
| พระราชาคณะเจ้าคณะรอง ชั้นหิรัณยบัฏ | 20,500 |
| พระราชาคณะ ชั้นธรรม | 13,700 |
| พระราชาคณะ ชั้นเทพ | 10,300 |
| พระราชาคณะ ชั้นราช | 6,900 |
| พระราชาคณะ ชั้นสามัญ | 3,800 – 5,500 |
| พระครูสัญญาบัตร เจ้าอาวาสวัดราษฎร์ ชั้นเอก | 2,700 |
| พระครูสัญญาบัตร เจ้าอาวาสวัดราษฎร์ ชั้นโท | 2,500 |
| พระครูสัญญาบัตร เจ้าอาวาสวัดราษฎร์ ชั้นตรี | 2,200 |
| พระครูสัญญาบัตร รองเจ้าอาวาสวัดราษฎร์ | 1,800 |
| พระครูสัญญาบัตร ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดราษฎร์ | 1,800 |
| พระอธิการ (เจ้าอาวาสวัดราษฎร์ ที่ไม่เป็นพระครูสัญญาบัตร) | 1,800 |
| เลขานุการเจ้าคณะตำบล | 1,200 |
พระมีรายได้จากอะไร?
นอกจากเงินนิตยภัตแล้ว พระยังมีรายได้จากแหล่งอื่นที่ ไม่ขัดต่อพระวินัย ดังนี้
1. ปัจจัยจากญาติโยม
ญาติโยมอาจถวายปัจจัยเป็นเงินหรือของใช้ เช่น อาหาร ยารักษาโรค ของใช้จำเป็น พระสามารถรับผ่าน “ผู้จัดการปัจจัย” เช่น ไวยาวัจกร หรือพระลูกวัดที่ช่วยดูแลเงินให้
2. ค่าธรรมเนียมพิธีกรรม (โดยไม่เรียกเก็บเอง)
เช่น งานศพ งานทำบุญ ขึ้นบ้านใหม่ ที่ญาติโยมถวายตามศรัทธา ไม่ใช่ค่าบริการ
3. เงินอุดหนุนจากวัดหรือสำนักศาสนา
บางวัดที่มีรายได้จากการบริหาร เช่น พิมพ์หนังสือ, ปล่อยเช่าพื้นที่วัด (อย่างถูกต้องตามกฎหมาย) จะมีเงินหมุนเวียนดูแลพระในวัดด้วย
4. เงินเดือนพิเศษในบางตำแหน่ง
พระที่ทำงานในสถาบันการศึกษา หรือเป็นผู้ทรงคุณวุฒิในหน่วยงานรัฐ อาจได้รับค่าตอบแทนเพิ่มเติม
อย่างไรก็ตาม ข้อมูลเกี่ยวกับงบประมาณที่จัดสรรในปีงบประมาณล่าสุดยังไม่มีการเปิดเผยอย่างเป็นทางการในแหล่งข้อมูลที่สามารถเข้าถึงได้ในขณะนี้ แต่สามารถสรุปได้ว่า รัฐบาลมีการจัดสรรงบประมาณเพื่อสนับสนุนกิจการของพระสงฆ์ในหลายด้าน เช่น การศึกษาพระปริยัติธรรม การบูรณะวัด และการเผยแผ่พระพุทธศาสนา
พระสงฆ์ในประเทศไทยที่มีสมณศักดิ์หรือดำรงตำแหน่งทางการปกครองคณะสงฆ์จะได้รับนิตยภัตจากรัฐเป็นรายเดือน โดยจำนวนเงินขึ้นอยู่กับตำแหน่งและสมณศักดิ์ของแต่ละรูป การจ่ายนิตยภัตนี้เป็นการสนับสนุนการปฏิบัติศาสนกิจของพระสงฆ์ และเป็นการแสดงความเคารพต่อบทบาทของพระสงฆ์ในสังคมไทย
หากคุณต้องการข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับนิตยภัตหรือการจัดสรรงบประมาณสำหรับพระสงฆ์ สามารถเยี่ยมชมเว็บไซต์ของสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติได้ที่ www.onab.go.th
อ้างอิง
1. บัญชีอัตรานิตยภัตประใหม่ ฉบับย่อ ประจำปี พ.ศ. 2554., https://nyk.onab.go.th/
คำค้นหา : เงินเดือนพระ,พระมีเงินเดือนไหม,พระสงฆ์มีเงินเดือนหรือไม่,พระวินยาธิการมีเงินเดือนหรือไม่ ,ตารางเงินเดือนของพระสงฆ์เป็นอย่างไร
Read More :
- วิธีจัดโต๊ะหมู่บูชา 9 อย่างถูกต้อง พร้อมแนะนำโต๊ะหมู่บูชาไม้สวย ราคาคุ้มใน Shopee
- พระวันอังคาร ปางไสยาสน์ เสริมความสงบร่มเย็น
- พระประจำวันเกิด 7 วัน มีปางอะไรบ้าง
- พระประจำวันเกิด 7 วัน มีปางอะไรบ้าง
- คาถาบูชาพระพิฆเนศแบบสั้น ทุกปาง สำหรับสวดทุกวัน



